Ешкімге құпия емес, ортақ үй мүлкін басқару және күтіп ұстау жүйесінің реформасы біздің қоғамға тікелей әсер етеді. Әрбір пәтер иесі оның нәтижесін сезінеді. Қателіктердің бағасы жоғары болады, біздің тұрғындарымыздың көпшілігінде: «Бәрің қайда қарадыңдар?!» деген тақырыпта сұрақ қоюға құқығы болады.
Нәтижесінде, «Тұрғын үй қатынастары туралы» Қазақстан Республикасы Заңына өзгерістер (2019 жылғы 26 желтоқсанда бекітілген) қабылданғаннан кейін де пікірталастар әлі күнге дейін тоқтамайды. Кейбір өзекті сұрақтар құқық қолдану практикасын қалыптастыру мақсатында шығарылған заңға тәуелді актілерді талқылау кезінде де қойылады.
Сонымен қатар, барлық мүдделі тараптар жаңа түзетулер ортақ үй мүлкін басқару және күтіп ұстау саласындағы мамандардың біліктілігін арттыру жүйесін құруға мүмкіндік бергенін қабылдайды және мойындайды.
Алайда, осы бастамаларды іске асыру үшін келесі жұмыстар атқарылды:
- «Шаңырақ» тұрғын үй саласындағы қызмет көрсетуді және энергия сервисін басқару субъектілерінің қауымдастығы» жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың кәсіби қоғамдастығы «Орта Азия университеті» АҚ, «Еңбекті қорғау орталығы» АҚ-мен бірлесіп, бағалау, аттестаттау, сертификаттау және біліктілікті растау, персоналды оқыту және қайта даярлау негізі ретінде тұрғын және тұрғын емес ғимараттарды басқару бойынша кәсіби стандарттарды уақтылы әзірледі және бекітті (2019 жылғы 26 желтоқсанда бекітілген).
- 2020 жылғы 30 наурыздағы Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің № 169 бұйрығымен пәтер иелері үйінің басқарушыларына қойылатын біліктілік талаптары бекітілді.
- 2020 жылғы 30 маусымдағы Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі Б.Б. Атамқұловтың бұйрығымен «Тұрғын үй қатынастары және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласындағы пәтер иелері үйін басқару және күтіп ұстау бойынша мамандардың біліктілігін арттыру бағдарламасы» бекітілді.
Осылайша, бұл жағдайда мемлекеттік органдар мен кәсіби қоғамдастықтың іс-әрекеттері біліктілікті арттыру жүйесін құруға бағытталған.
Осы бағытта қозғалу қажеттілігін түсіне отырып, Алматы қаласының ПИК қауымдастығы, «Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық иесі және кәсіпкерінің бюллетені» интернет-порталы Қазақстан Республикасының Кооперативтер және басқа да экономикалық қауымдастықтардың ұлттық қауымдастығымен бірлесіп, тұрғын және тұрғын емес жылжымайтын мүлікті басқару және күтіп ұстау саласындағы мамандар үшін оқу орталығын және сертификаттау орталығын құру бойынша қадамдар жасады. Бұл әрекеттердің нәтижесі 2020 жылғы 02 маусымдағы «Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты сертификаттау орталығы» ЖШС-ін «АТАМЕКЕН» ҰКП мамандарын сертификаттау орталықтарының тізіліміне енгізу туралы бұйрық болды.
Жинақталған тәжірибені ескере отырып, қысқа мерзімде жаңа нарықтық өнім жасалды, ол біліктілік талаптарына сәйкес келетін тұлғаларға кез келген ыңғайлы уақытта онлайн оқытудан өтуге және кейіннен тестілеу түрінде біліктілік емтиханын тапсыруға мүмкіндік береді. Қазіргі уақытта «ТКШ-ИНФО» ЖШС базасында құрылған оқу орталығы Қазақстан Республикасының барлық өңірлерінен жүздеген мамандардың біліктілігін арттыруда.
Сонымен қатар, «Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты сертификаттау орталығы» ЖШС оқуды аяқтаған тұлғалар үшін біліктілік емтихандарын өткізеді.
Қазақстан Республикасында қазіргі уақытта 9 000-ға жуық түрлі ПИК, ӨК, ТКШК, БК және қызмет көрсетуші компаниялар тіркелгенін ескере отырып, біз барлық мүдделі тұлғаларға біліктілікті арттыру курстарынан өту мүмкіндігін ұсындық.
Қазіргі уақытта біз үй кеңесінің мүшелеріне, мүлік иелерінің бірлестіктерінің (МИБ) төрағаларына және жай серіктестіктің сенімді тұлғаларына (ЖСТ), сондай-ақ біліктілігін растамаса да, білім алуға мүдделі барлық белсенді иелерге арналған курстарды дайындаудамыз.
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының «Тұрғын үй қатынастары туралы» Заңының 48-1-бабының 1-тармағына сәйкес: «Пәтер иелері үйінің басқарушысы немесе басқарушы компания кондоминиум объектісін басқару функцияларын орындауға оқытылған және біліктілігін растайтын құжаты бар мамандар болған жағдайда кондоминиум объектісін басқару бойынша қызмет көрсетеді» екенін еске саламын.
Осылайша, біздің дұрыс түсінгенімізді және нарыққа қатысушылардың көпшілігі үшін оқыту міндетті емес екенін түсінгенімізді қалаймыз. Біліктілікті растауға қойылатын талаптар қазіргі уақытта тек басқарушы компанияларға қатысты айтылған.
Алайда, біздің нарығымыздың ерекшеліктерін ескере отырып, ірі басқарушы компаниялар өз басқаруында ірі тұрғын үй активтерін шоғырландырғаны, ал қазіргі уақытта жаңа тұрғын үй кешендерінде тұратын тұрғындар өздерінің «басқарушыларында» тиісті білім мен сертификаттың бар-жоғы туралы ақпаратты жиі сұрайтыны анықталды.
Кім біледі, мүмкін уақыт өте келе, барлық нарыққа қатысушылар білімнің қажеттілігін түсінер. ПИК, МИБ және Жай серіктестіктерді ауыстыруға келетіндер, сондай-ақ өз басшылары атынан иелер үлкен жауапкершілікті өз мойнына алады. 96-98 жылдары ТКШК-нің алғашқы төрағалары қайталаған қателіктерді болдырмау үшін, бұл маңызды сегментте әмбебап мұрагерлік пен жұмсақ трансформациялау үшін күш салу қажет.
Сонымен қатар, елімізде қоғамымыздың пандемиямен күресіне байланысты болып жатқан оқиғалар ортақ үй мүлкінің қызмет көрсету саласына терең әсер етті.
Барлық тұрғын үй кооперативтерінің төрағалары, басқарушы компаниялардың қызметкерлері, шеберлер мен тазалықшылар да аяусыз, түсініксіз вируспен күресте алдыңғы қатарда болды. Күн сайын біздің мамандар дезинфекциялау жұмыстарының үлкен көлемін орындайды. Сонымен қатар, тұрғын үй қорын жылу маусымына дайындау бойынша барлық қажетті жұмыстар тізімі орындалуда.
Көптеген адамдар сияқты, біз де бұл күресте орны толмас шығындарға ұшырап жатырмыз, және қазіргі уақытта біздің саламызға кәсіби мамандар өте қажет.
Бір кездері, сіздің кішігірім қызметшіңіз Алматы қаласында өткен кезекті конференцияда сөйлеген сөзінде қатысушыларға біліктілікті арттыру курстарын ұйымдастыру үшін барлық мүмкіндікті жасайтынына уәде берді.
Уәде орындалды!
Өзіңізді және жақындарыңызды күтіңіздер!
Алматы қаласының «ПИК қауымдастығының» төрағасы,
«ТКШ сертификаттау орталығы» ЖШС директоры